2022 is voor de Stichting Archeologie Krimpenerwaard (SAK) gelukkig weer een “normaal” jaar geweest, in de zin dat wij ons hebben kunnen richten op activiteiten rondom archeologie.

Nieuw onderkomen SAK

In de eerste plaats hebben wij ons nieuwe onderkomen, Dorpsstraat 19 in Ouderkerk aan den IJssel, omgevormd tot een waar archeologisch atelier, met vergaderruimte, werkruimtes, fotokamer en bibliotheek. We kregen de sleutel op 2 januari en na een maand hadden wij het meeste werk verzet en konden wij ons bezighouden met het “echte” werk: het inventariseren van de projecten en de daaraan gekoppelde vondsten en die in kaart brengen.

Informatievoorziening

Ook is ons door diverse professionele bureaus om informatie gevraagd over locaties in ons gebied waar op termijn archeologisch onderzoek moet worden uitgevoerd en gelukkig zien wij dat dergelijke organisaties ons steeds beter weten te vinden.

Verder hielden we lezingen voor de Historische Verenigingen uit Krimpen aan de Lek en Gouderak en voor de vrijwilligers van KrimpenWijzer over het ontstaan van de Krimpenerwaard.

Lessen archeologie

In het afgelopen jaar hebben wij voor drie scholen in Krimpen aan den IJssel onze archeologielessen mogen geven (zie Afb. 1). Wij hebben een doorlopende leerlijn ontwikkeld voor de groepen 6, 7 en 8 van de basisschool, waarbij wij in groep 6 beginnen met de basis te leggen voor: wat is archeologie – veiligheid – wat vindt een archeoloog? Groep 7 zoomen we in op de ontwikkeling van Nederland en Europa vanaf de Romeinen tot het jaar 1000 en voor groep 8 behandelen we Het ontstaan van de Krimpenerwaard.

Afb. 1: Groep 6 Basisschool Octaaf

Lezingen statushouders

In de loop van 2022 kregen we de vraag toegespeeld van het Krimpenerwaard Inter Cultureel Netwerk (KIC) voor het geven van lezingen aan groepen statushouders in de Krimpenerwaard. Het gaat om vrouwen uit vijf kernen en voor een lezing voor mannen/jongeren. (zie Afb. 2).

Afb. 2: Lezing statushouders Lekkerkerk

Open Monumenten Dag

Op 10 september was Open Monumenten Dag en in d’Oude Backery hadden we de deuren (zie Afb. 3) geopend. Na een trage start, vanwege het slechte weer, begon het rond 11.00 uur lekker vol te lopen met bezoekers. In de Kelder, de Ontvangstruimte, de Achterkamer en op het plaatsje waren er overal activiteiten.

Verder lagen er vragenformulieren en informatiefolders voor de ca. 60  enthousiaste bezoekers om mee te nemen. Al met al kan de SAK terugkijken op een zeer geslaagde dag.

Afb. 3: Open Monumenten Dag 2022

Opgraving Dorpsstraat 42

Het hoogtepunt van 2022 voor de SAK was de deelname aan en ondersteuning van de opgraving van het Oude Raadhuis aan de Dorpsstraat 42 in Ouderkerk in december, op nog geen 10 m van ons eigen atelier. De opgraving werd uitgevoerd door ADC ArcheoProjecten en ADC kwam met 4 mensen en de SAK was elke dag met minimaal vijf mensen aanwezig.

Na een booronderzoek en een proefsleufonderzoek was het vermoeden dat op deze plek een aantal huisjes buitendijks had gestaan. Uiteindelijk bleek het te gaan om drie huizen met achterhuizen en beerputten, die daar vermoedelijk in de16e en 17e eeuw zijn gebouwd en waarvan de funderingen zijn gevonden (zie Afb. 4 ).

Afb. 4 – Funderingen en beerput blootgelegd

De oudste munt die is opgegraven is geslagen in 1521 en verder zijn er tientallen andere munten gevonden uit de 16^e eeuw, dus dat bevestigt dat deze huizen stammen uit diezelfde periode. Verder onderzoek door ADC zal dat natuurlijk nog moeten uitwijzen, maar aangezien het pand waarin de SAK huist stamt uit 1493, lijkt het aannemelijk dat we ook hier te maken hebben met huizen uit deze periode.

Er zijn honderden vondsten opgegraven: scherven aardewerk – wandtegels – plavuizen – munten – ijzeren voorwerpen – glas – een leren schoen – botten. Kortom, een dwarsdoorsnede van een samenleving van Ouderkerk uit de periode 1500 – 1800.

Enkele opvallende vondsten: leren schoen (zie Afb. 5) – ziel van een bord met de tekst Gloof Godt altyt (zie Afb. 6) – achterhuis met plavuizen vloer en afgezet met wandtegels van zeewezens (zie Afb. 7) – deel van een kantbijl (zie Afb. 8).

 Afb. 5 – Leren schoen                   

Afb. 6 – Bord met Gloof Godt Altyt                

Afb. 7 – Plavuizen vloer met tegels

Afb. 8 – Kantbijl

Ook de pers is aanwezig geweest, zie onderstaand artikel in het Algemeen Dagblad (zie Afb. 9) en ook de wethouder Cultuur van de gemeente Krimpenerwaard, de heer W. Pannenkoek, maakte zijn opwachting om met eigen ogen te zien hoe een dergelijk archeologisch project binnen zijn gemeente wordt aangepakt (zie Afb. 10).

Afb. 9 – Artikel Algemeen Dagblad van 10 december 2022

Afb. 10 – Hoog bezoek van wethouder

2023

Voor 2023 gaat de SAK verder met het lesgeven aan basisscholen, met het geven van lezingen aan statushouders en andere geïnteresseerde partijen, met ondersteuning geven aan professionele bureaus aangaande informatievoorziening, het deelnemen aan Open Monumenten Dag (9 september) en, uiteraard, met deelname aan ondersteuning bij opgravingen en andere archeologische onderzoeken.